Türk İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Sönmez, Türkiye’nin ekonomik zorluklar karşısındaki direncinin yeni mali yüklerle kırılabileceği uyarısında bulundu. Özellikle KOBİ’lerin ayakta kalma mücadelesine dikkat çeken Sönmez, kamudan beklentilerinin "yeni mali yüklerle bu direncin kırılmaması" olduğunu belirtti. Sönmez, Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) gibi kısa vadede ek yük getirecek düzenlemelerin kademeli uygulanması ve işveren katkısının vergi avantajlarıyla dengelenmesi gerektiğini vurguladı.
Haberin Temel Çıkarımları
- Yeni vergi düzenlemeleri, özellikle KOBİ’lerin mevcut direncini kırabilir.
- Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) kısa vadede işletmeler için ek mali yük oluşturabilir.
- Vergi sistemi daha adil, sade ve öngörülebilir olmalı, üretim ve istihdamı teşvik etmelidir.
- Yüksek faiz oranları ve finansmana erişimdeki zorluklar işletmelerin nakit akışı yönetimini güçleştiriyor.
- KOBİ’ler için vade sorunu ve finansman erişimi temel sorunlar olmaya devam ediyor.
Yeni Mali Yükler ve Direnç
Sönmez, iş dünyasının zorluklara karşı geleneksel olarak dirençli olduğunu ancak mevcut sürecin dayanma gücünü zorladığını ifade etti. KOBİ’lerin her şeye rağmen üretmeye ve istihdam yaratmaya devam ettiğini belirten Sönmez, kamudan beklentilerinin yeni mali yüklerle bu direncin kırılmaması olduğunu söyledi. 2026’nın ikinci çeyreğinde uygulamaya alınacak Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’nin (TES) uzun vadede sosyal güvenlik sistemini güçlendirebileceğini ancak kısa vadede işletmeler için yeni bir mali yük anlamına geldiğini belirtti. Bu yükün kademeli uygulanması ve işveren katkısının vergi avantajlarıyla dengelenmesinin şart olduğunu vurguladı. Sistemin devreye alınmadan önce sektör bazında etki analizlerinin yapılması ve kademeli geçiş takviminin belirlenmesi önerildi.
Vergi Sisteminde Adalet ve Öngörülebilirlik Çağrısı
2026’da büyükşehirlerde nüfusu 30 bini aşan ilçelerde faaliyet gösteren esnafın basit usulden gerçek usule geçirilecek olmasının, küçük işletmeleri KDV mükellefiyeti, geçici vergi ve stopaj gibi yeni yükümlülüklerle karşı karşıya bırakacağına dikkat çekildi. Türkiye’de vergi tabanının dar ve dolaylı vergilerin yüksek olmasının gelir dağılımında adaleti ve rekabet eşitliğini zedelediğini dile getiren Sönmez, kayıtlı işletmelerin sistemin yükünü taşıdığını, kayıt dışı faaliyetlerin ise haksız avantaj sağladığını belirtti. İş dünyası olarak adil, sade ve öngörülebilir bir vergi sistemine ihtiyaç duyulduğunu ifade eden Sönmez, dolaylı vergilerin toplam vergi gelirlerindeki payının beş yıl içinde yüzde 50’nin altına düşürülmesi gerektiğini savundu.
Ekonomik Sorunlar ve Finansmana Erişim
2025 yılının ilk 11 ayındaki reel sektör durumunu değerlendiren Sönmez, ekonomik sorunların büyüdüğünü, enflasyonun yüksek seyretmesi ve faiz indirimlerinin kredi faizlerine yansımamasının işletmeler üzerindeki yükü artırdığını söyledi. Yüksek faiz oranlarının işletmelerin günlük nakit akışı yönetimini zorlaştırdığını, artan maliyetlerin üretim yapan şirketler üzerinde ciddi baskı yarattığını belirtti. Belirsizlik ortamı nedeniyle yatırım iştahının zayıfladığını ve birçok işletmenin "bekle-gör" pozisyonuna geçtiğini ifade etti. Cirodaki artışların büyük ölçüde enflasyondan kaynaklandığı için reel büyümenin sınırlı kaldığına dikkat çekildi. Son üç yıldır dile getirilen finansmana erişim sorununun değişmediği ve giderek arttığı vurgulandı.
KOBİ’ler İçin Finansman Önerileri
KOBİ’lerin yaşadığı temel finansman sorunlarından birinin de vade sorunu olduğunu belirten Sönmez, finansmana erişimde vadenin uzaması gerektiğini söyledi. Yatırım için faizin yüksek ve vadelerin kısa olduğunu, 36 ay gibi vadelerle uzun soluklu yatırım yapılamayacağını ifade etti. Piyasadan alacaklar konusunda da vadelerin kısaldığını, bunun iflas ve kapanmalarda etkili olduğunu belirtti. Sönmez, kapanan şirket sayısındaki artış eğilimine dikkat çekerek, sadece iflas olarak değil, maliyetlerini karşılayamayan küçük işletmelerin iş sürdürülebilirliği ortadan kalktığında kapatma yoluna gittiğini söyledi. TÜRKONFED, KOBİ finansmanı için kredi mekanizmalarının çeşitlendirilmesi, teminat yapısının esnetilmesi, finansal okuryazarlık ve kurumsallaşmanın artırılması, makroekonomik istikrar ve öngörülebilirlik ile bölgesel farklılıkları gözeten finansal programlar olmak üzere 5 öneride bulundu.